Op 7 februari heb ik met Anke de Vrieze een open avond van de Waag mogen hosten over co-creatie. Anke is project coördinator bij Wageningen Universiteit en we hebben elkaar tijdens een eerdere open avond bij de Waag ontmoet. We kozen hiervoor de insteek van ‘hosting’. Wat bleek? Er was al heel veel kennis en ervaring aanwezig in de groep. Wat was nieuw? Het bewust maken hiervan. Iets weten is niet genoeg, het gaat om wat je er ermee doet. Wat kun jij bijdragen aan een betekenisvol gesprek?

Mensen vanuit diverse achtergronden, culturen en contexten kwamen al snel tot gedeelde inzichten tijdens het world café over hosting. Hun inzichten over de waarde van hosting konden ze tegelijkertijd ervaren in de gesprekken met elkaar. In een world café is volop ruimte voor wat er voor mensen echt toe doet, wat hen beweegt en raakt. En uiteraard ook voor plezier en een beetje spelen, bouwen of tekenen. Ondanks de beperkte duur van de dialogen waren de inzichten dan ook groot.

Bijvoorbeeld deze uitspraak van een Portugese deelnemer: “What touched me is to experience the power of our fragility, by showing what is going on inside us we gain strength and impact in our intentions and relationships”.

In de eerste ronde verkenden we wat de belangrijkste ‘drivers’ van co-creatie zijn, wat is er tenminste nodig om tot co-creatie te kunnen komen. Hieruit kwamen de volgende inzichten naar boven:

1. Setting: both physical setting and an atmosphere of safety and trust
2. Equality: create a common language, speak as people to people, not attached to roles
3. Shared interest: create from a common ground, a shared problem or interest
4. Curiosity: openness to inquire, open-minded, sense of wonder to what you don’t know (yet).

In de tweede ronde verdiepten we dit naar de rol van hosting, wat kan hosting hieraan bijdragen? Op al deze vier punten blijkt hosting cruciaal te zijn. De innerlijke plek van waaruit een host het proces begeleidt, de vragen die hij/zij stelt en de wijze waarop hij/zij werkvormen inzet geven veel ruimte voor co-creatie of beperken deze juist. Er werden voorbeelden gedeeld waarin een host deze ruimte kon openbreken, door zelf het voorbeeld te zijn, door het vuurtje aan te steken van de gedeelde passie, door manieren aan te dragen om ‘out-of-the-box’ te denken, ‘provocative questions’ te stellen, door een antenne te hebben voor het algehele proces. Door mensen te helpen hun ideëen en gevoelens onder woorden te brengen, bijvoorbeeld door het inzetten van creatieve werkvormen zoals het gebruik van lego om iets te verbeelden. Een host stimuleert ook het oogsten van de opbrengsten en ieder om hier actief aan bij te dragen. Dit is nodig om na de meeting ook echt samen in actie te komen op de essentie van wat is gedeeld.

In de derde en laatste ronde hebben we gedeeld wat we hier zelf aan kunnen bijdragen. In een afsluitende cirkel kwamen er veel inzichten los over hoe ieder in de eigen omgeving al veel kan doen zonder dat het echt een co-creatie bijeenkomst hoeft te zijn. Bijvoorbeeld door de vragen die je een ander stelt, door een wekelijkse meeting eens in een heel andere setting te organiseren die meer uitnodigt tot echte dialoog en verbinding. Door meer jezelf te vertrouwen en van daaruit de moed (courage!) te hebben om dingen anders te doen. Iets nieuws doen wat men het niet gewend is roept  vaak ongemak en twijfel op, als je zelf daarin vol vertrouwen en met een open hart naar voren stapt en het voorbeeld bent, nodig je anderen uit om dit ook te doen. De kracht van kwetsbaarheid vormt daarin een sleutel tot transformatie.

In de check-out van de avond vroegen we naar wat ieder meeneemt uit deze avond. Er kwam heel veel los. Het was heel bijzonder dat iedereen iets eigens deelde. Wat we daarin gemeenschappelijk hadden was dat het energie losmaakte en zin om hier meer mee te doen in de praktijk!

Wil je meer weten over creatieve methoden om in te zetten in co-creatieprocessen, bekijk dan de Arts-based methods for Transformative Engagement Toolkit van Wageningen Universiteit.

Spreekt dit je aan en heb je interesse in het toepassen van meer co-creatie en participatie in de samenwerking in jouw project of organisatie, neem dan contact op voor een vrijblijvend gesprek.